Barut fıçısı Makedonya, Görünürde Osmanlı vilayetine ait ama gerçekte batılı ve azınlıklar çoktan ele geçirmişler. Osmanlı Bankası soyuluyor,Selaniktebbir gemi patlatiliyor, insanlar kaçırılıyor, bicaklaniyor kısaca her taraf tam bir karmasa

de okusa öğrenebilirdi. Yetişme çağındaki bir Osmanlının o yıllan Selanik'te yaşarnasıyla öğrendiklerini ise öğrenebileceği ikinci bir kent aramak boşuna olur. Makedonya'nın bir başka adı: "Barut Fıçısı"ydı o dönemde. Bu barut fıçısının bütün fitil uçlan Selanik' e gelir, ateşleneceği ye­ re bağlanırdı. Görünüşte bir Osmanlı il merkeziydi Selanik. Valisi, ordu komutanı, rnahkerneleri, kısacası Osmanlı devlet kuruluşunun büyük bir sancak merkezinde bulunması gerekli bütün yönetim or­ ganları vardı. Gerçekte ise çoktandır gücünü yitirmiş, gölgeleşerek sadece yazışma adresleri olarak kalmıştı bu organlar. Kentteki ya­ bancı konsoloslann ,her biri bağımsız bir vali gibi davranırdı. Dev­ letin gücü, yabancı konsolosluklardan birine sığınan bir katili al­ maya yetmezdi. Rum, Bulgar kornitacıları, mavzer ornuzlannda, iki dizi çapraz fişeklikleri, tabancalan, bıçaklannı kuşanmış dola­ şırlardı kentin ana caddelerinde. Gün geçmez sabotaj patlamalan duyulur, adam kaçınlır, Osmanlı Devleti'nden yüksek fidyeler is­ tenir, koparılırdı. Derniryollarının, �öprülerin, gaz depolarının uçurulrnası alışılan olaylar olmuştu artık. Koskoca Osmanlı Ban­ kası, otuz metre yakınındaki bir sütçü dükkanından tünel kazılarak altına yerleştirilen dinarnit lokurnlanyla havaya uçurulmuş; zarar, borç içindeki Osmanlı Devleti'ne ödettirilmişti. 1 903 yılı Nisa­ ı'ıı ' nda limandan kalkan bir Fransız yolcu gemisi, nh tımdan açıl­ mış, mendireği döneceği sırada, kazan dairesine. yerleştirilen born­ balann patlarnasıyla, rıhtırnda uğurladıkları yolcularına henüz el saHayaniann gözleri önünde, bacaları, direkleri, kaptan köşkü, sa­ lonlarındaki sandalyeler, masalar parça parça havaya uçarak düşüp deniz üstüne dağıldıktan sonra batmıştı. Elinde dinarnit lokumları dolu bavuluyla yolcu olarak vapura binen Makedonyalı bir kornita­ cının marifetiydi olay! Bütün bu kargaşa, bu göz yıldırma olaylan SeHinik Müslü­ manlarının, genç Osmanlı aydınlannın bu arada öğrencilerin ilgi od,ağı oldu kendiliğinden. Gazetelerin baş sayfaları bu haberlerle doluydu. Kentte yaşayan yabancıların Osmanlı Devleti' ne, Osmanlılara" (Necati Cumalı Viran Dağlar Makedonya)

Türkçe,Necati Cumalı, Viran Dağlar, bayramcigerli.blogspot.com,
Roman ve Hikayeler,Bayram Cigerli, Makedonya,