Hukuka giriş – hukukun dalları konulu – 3. videosunun açılımı

HUKUKLA HAŞIR NEŞİR OLACAĞIM !!!

Hukuka girişin 3. açıköğretim videosunu seyretmiş bulunuyorum .

Sunucumuz kim ? Prof . Dr . Turgut Akıntürk elbette …

Yine mavi bir dekor , ak saçlı ve gözlüklü hocamız elinde bir çubukla konu anlatıyor …

Konumuz hukukun dalları …

Hukuk , iki ana kola ayrılıyor :

· Kamu hukuku

· Özel hukuk

Kamu hukukunun dallarını şöyle göstereyim :

1 . Anayasa hukuku

2 . İdare hukuku

3 . Ceza hukuku

4 . Yargılama hukuku

a . Medeni yargılama hukuku

aa . İcra iflas hukuku

b . Ceza yargılama hukuku

5 . Devletler genel ( umumi ) hukuku

6 . Vergi hukuku

7 . İş hukuku ( Buradaki hukuk dalı özel hukukla kesişiyor . )

Özel hukukun dallarını şöyle göstereyim :

1 . Medeni hukuk

2 . Ticaret hukuku

3 . Devletler özel hukuku

Şimdi tek tek açıklayayım .

Kamu hukuku : Kişilerle devlet arasındaki ilişkileri düzenleyen hukuk kurallarıdır . Yani eşit olmayan kişilere hitap eder .

Özel hukuk : Eşitler arası ilişkileri düzenleyen kurallardır .

Anayasa hukuku : Anayasada yer alan ; temel hak ve özgürlükler , devletin rejimi , yasama , yürütme ve yargı organının çalışma prensiplerini açıklayan kurallardır .

· Bu gün kullandığımız anayasa 12 Eylül harekatından sonra 1982 ‘ de halk oylamasıyla kabul edilen T.C. anayasasıdır .

· Daha önceden 1924 anayasası - Teşkilat – i Esasiye Kanunu adıyla - ve 27 Mayıs harekatından sonra halk oylamasıyla kabul edilen 1961 anayasamız vardı .

· Anayasamızda devletimizin nitelikleri sayılır . Demokratik devlet ilkesi , gizli oy ve açık sayım esasına ve parlamentolu bir anlayışa bağlı devlet demektir . Laik devlet , din ve devlet işlerinin ayrılması , devletin ibadet özgürlüğünü sağlaması ve inanç zorlaması yapılmaması anlamına gelir . Hukuk devleti , hukukun üstünlüğünü tanıyan , vatandaşın kendi hakkını bu ilkeye dayanarak devletin kendisine karşı mahkemeler yoluyla arayabildiği devlet demektir . Atatürk milliyetçiliğine bağlı , insan haklarına saygılı , sosyal devlet ilkeleri de anayasamızda yer alıyor diyebilirim . Üç tane devlet erki vardır : yasama , yürütme ve yargı . Yasama , TBMM ‘ nindir . Yürütme , Bakanlar Kurulu ‘ na aittir . Yargı ise bağımsız mahkemelerdir .

İdare hukuku : Vatandaş ile devlet idareleri arasındaki uyuşmazlıkları konu alır . İl özel idare kanunu gibi belediyeler , muhtarlıklar ,..vb. idareleri konu alan kanunlar bu hukukta yer alır .

Ceza hukuku : Hangi davranışlar suçtur ve bunların cezaları nedir sorularını cevaplayan kurallardır . Türk Ceza Kanunu bu hukukla ilgilidir .

Yargılama hukuku : Yargılama usullerini içerir . Yani kişiler nasıl yargılanır , nasıl takibat yapılır , nasıl soruşturma açılır gibi soruları cevaplar .

Medeni yargılama hukuku : Medeni hukukla ilgili yargılama usullerini açıklar .

İcra iflas hukuku : İcra ve iflas talepleriyle ilgili işlemleri içerir . Bir tacir , iflas istediğinde ticaret mahkemesi iflas kararı verir ve o kişi “ müflis “ adını alır . İşte bu konularla ilgili bir daldır bu dal .

Ceza yargılama hukuku : Ceza kanunlarıyla ilgili yargılama esaslarını içerir . Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu bu dalla ilgilidir .

Devletler genel hukuku : Devletler arası ilişkileri düzenler . Örneğin Avrupa Birliği ile Türkiye arasındaki veya ABD ile Almanya arasındaki ilişkiler …

Vergi hukuku : Devletle vergi yükümlüsü arasındaki ilişkileri içerir . Burada şunu söyleyeyim ; vergi , pazarlık konusu yapılacak bir şey değildir . KDV , ÖTV , ..vb. birçok vergi vardır .

· Vergide genellik : Herkesin vergiye tabi olmasıdır .

· Vergide adalet : Herkesin gelirine göre vergi vermesidir .

İş hukuku : İşveren ve işçi arasındaki ilişkileri içerir . Kamu hukuku ile de özel hukuk ile de kesişir . 1961 anayasamızdan itibaren sendika kurma hakkı , grev , lokavt kanunları geçerli oldu . Bu gün bu yönüyle iş hukuku kamu hukukuna girer . Çünkü işveren sendikaları , işçi sendikaları - kamu ve özel işveren sendikaları da vardır - bu eğilimi doğrular . Grevi işçiler sendika kararıyla yapmaktadırlar . Greve Bakanlar Kurulu erteleme kararı uygulayabilmektedir . Ama işçi ve işveren karşılıklı pazarlık ederse o zaman iş hukuku özel hukuk kurallarına tabiidir .

Ceza hukuku ile ilgili olarak :

· 11 yaşına kadar kişiler ceza ehliyeti taşımazlar . 11 yaşından sonra kademeli olarak ceza ehliyeti başlar .

Medeni hukuk : Kişinin doğumu , yaşamı ve ölümünden bir süre sonraya kadar kişiyi kuşatmış kurallardır . Bir kişi öldüğünde miras işin içine girer . Medeni Kanunun 28. maddesine göre kişi ana rahmine düştüğünden itibaren sağ doğmak şartıyla kişilik haklarına sahiptir . Miras ile ilgili “ miras hukuku “ medeni hukuktadır . Medeni hukuk , Medeni Kanun ve Borçlar Kanunu adlı iki kanunla düzenlenir . Eklemek isterim ; 1927 ‘ den beri yürürlükteki Medeni Kanun , 1 Ocak 2002 ‘ den itibaren yenilenerek yürürlüğe konulmuştur .

Ticaret hukuku : Ticari işletme sahibi olan fabrikatör , otelci , restoran sahibi gibi kişilerin işlerini düzenleyen kurallardır . Bu kişilere “ tacir “ denir . Poliçe , sigorta , denizcilikle ilgili kurallar hep bu hukuk içindedir ve Türk Ticaret Kanunu ile düzenlenir .

Devletler özel hukuku : Eşitler arası ilişkilere yabancı bir devlet veya yer girerse bu alandaki kurallara bu ad verilir . Örneğin Fransa ‘ da evlenen bir Türkün boşanmak istemesi , bir Romen kamyonunun Türkiye ‘ de bir arabaya çarpması , ..vb. ilişkiler bu hukuktadır . Ve bu konuda hangi kanunlar uygulanacak sorusuna cevap da bu hukuk dalındadır .

Bu hukuk dalları hukuk fakültelerinde bağımsız dersler olarak okutulmaktadır .

24 Kas. 08