TÜRKİYE ‘ DE LAİKLİĞİN VARLIĞI İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER

Konu : Laiklik , din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılmasıdır . Vicdanların serbest olması laikliğin özünde vardır . Osmanlılarda laiklik yoktu . İlk laik anlayış Türk devletinde cumhuriyetle birlikte kuruldu . 1924 anayasasına göre “ devlet , dini esasları da uygulayacaktı . “ Ancak Türkiye ‘ de 1928 ‘ de laiklik kuruldu . 1937 ‘ ye kadar da pekiştirilerek devam etti .

TÜRKİYE ‘ DE LAİKLİĞİN VARLIĞI İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER

Laiklik , Batı ‘ da Amerikan ve Fransız devrimleriyle birlikte başladı . Amerikan Anayasası ( 1787 ) ile birlikte laiklik başlamış oldu .

Laiklik bir kültür meselesidir . Din ve devlet esaslarının ayrıştırılması her toplumun dini anlayışına göre değişir . Ne ölçüde sınırlandırılacak buna o toplumun kendisi karar verecektir .

Laiklik , dilimize Fransızca ‘ dan gelmiş bir sözcüktür . Batı ‘ da “ bir meslek sınıfının dışında kalanlar “ anlamına gelir . Bizde de “ din hizmetlilerinin dışında kalanlar “ anlamına gelmektedir .

Aslen eski Yunanca ‘ dan gelmiş bir sözcüktür laiklik . “ Laikos “ kelimesi ile başlar bu köken .

Türk devletinde 1920 yılının 23 Nisan ‘ ında laiklik kavramı henüz yerleşmemişti .

Esas amaç halifeyi ve saltanatı kurtarmaktı .

1924 anayasasına göre de “ devlet dini esasları uygulayacaktı “ .

Türk medeni kanununun 266. maddesine göre

1. Dini eğitime veliler karar verecekti .

2. Reşit dinini seçmekte özgürdü .

Reşit ; aklen düzgün olan ve 18 yaşını doldurmuş herkestir .

Devlet ; dini eğitimi velilere bırakıyordu .

Bu , önemlidir çünkü eğitim dini temelli değildi .

Şimdiki 1982 anayasasına göre dini eğitimi okullarda devlet zorunlu olarak veriyor ancak bunu bir dini benimsetmek için değil rasgele dini eğitim verilmesin diye yapıyor .

1928 ‘ de yapılan bir değişiklikle laiklik anayasanın bir maddesi olmuştur .

Laiklik , devletin dini inançlara göre yönetilmemesidir .

Devletin , ayin hürriyetini kısıtlamamasıdır .

Bunların siyasi gösteri şeklinde yapılmasına ise müsaade edilmemelidir .

Devlet , dini inançlara saygılı olmazsa demokrasiden söz edilemez .

1937 ‘ ye kadar laiklik , Türkiye ‘ de pekiştirilerek devam ettirildi .

Türkiye ‘ nin laik yapısı , dine ve diyanete saygıda kusur etmez .

Ancak bunların sömürü aracı yapılmamasını sağlar .

Laiklik , Fransız devrimiyle birlikte Batı ‘ da yayılmaya başladı .

Türk devletlerinde laiklik hiçbir zaman zaten olmadı .

Bizde de laiklik 1928 ‘ den itibaren başladı .

Düşünce hürriyetine saygı laikliğin temelinde vardır .